تفاوت حصر وراثت با انحصار وراثت چیست؟

حصر وراثت و انحصار وراثت شرایطی است که بعد از فوت شخص به وجود می آید. زمانیکه شخص فوت کند، ورثه شخص متوفی باید مشخص شود تا بتوان ترکه متوفی را بین وراث برطبق سهم هریک براساس قانون تقسیم ارث نمود. به این اقدامات برای تعیین ورثه متوفی و سهم هریک را انحصار وراثت گویند. اما حصر وراثت به چه معنا است. حصر وراثت به این معنا است که تعداد وراث شخص متوفی توسط مرجع صالح برطبق قانون انحصار وراثت سال 1308 و قانون امور حسبی مشخص شود. حصر وراثت و انحصار وراثت هر دو به یک معنا هستند و اختلاف آنها در عبارت است. در صورتیکه رویه قانونی هر دو یکی است. با توجه به موارد گفته شده بهتر است قبل از هر اقدام در انحصار وراثت و حصر وراثت از مشاوره و وکالت وکیل انحصار وراثت گروه وکلای هوداد بهره مند شوید تا باصرف کمترین زمان و هزینه گواهی انحصار وراثت را دریافت نمائید.

گواهی انحصار وراثت

دادگاه بعد از تعیین وراث شخص متوفی و سهم هریک از وراث برطبق قانون، گواهی انحصار وراثت را صادر می کند. درخواست گواهی انحصار وراثت می تواند توسط همه وراث یا یکی از وراث و اشخاص ذینفع در اموال متوفی مانند طلبکاران وی به شورای حل اختلاف ارائه شود. اهمیت گواهی انحصار وراثت این است که بدون آن وضعیت وارثین و سهم هریک برطبق قانون مشخص نیست و می تواند باعث ایجاد اختلافات بعدی در بین وارثین شود.

اشخاصی که حق درخواست گواهی انحصار وراثت دارند.

برطبق قانون امور حسبی اشخاص ذیل به عنوان ذینفعان در اموال ماترک شخص متوفی می توانند از شورای حل اختلاف به عنوان مرجع صالح صدور گواهی انحصار وراثت درخواست نمایند:

• وارثین شخص متوفی
• همسر دائمی شخص متوفی
• طلبکاران متوفی با داشتن دلایل و مدارک قانونی
• وصی متوفی در صورتیکه تعیین وارثین و اجرای وصیت متوفی لازم است.
• موصی له در صورتیکه تنفیذ وصیت از طرف وارثین لازم است.
• اشخاصی که با ثابت نمودن وراثت شخص دیگر ذینفع می شوند. مانند شخصی که مالی از ترکه متوفی را از وارث وی خریداری کرده است.

انواع گواهی انحصار وراثت

گواهی انحصار وراثت براساس ترکه و اموال متوفی شامل محدود و نامحدود است. اگر شخص متوفی دارای اموالی باشد، گواهی انحصار وراثت نامحدود صادر می شود. گواهی انحصار وراثت محدود و نامحدود در مدت زمان صدور و نشر آگهی با یکدیگر تفاوت دارند. مدت زمان صدور انحصار وراثت محدود یک هفته و انحصار وراثت نامحدود یک ماه است.

نکات مهم در گواهی انحصار وراثت

اگر نطفه ای در زمان فوت شخص منعقد شود، جنین نیز وارث است و باید در دادخواست گواهی انحصار وراثت قید شود.

در صورتیکه یکی از وراث محجور باشد و برای وی قیم انتخاب نشود، دادستان حق اعتراض به درخواست گواهی انحصار وراثت را دارد.

اگر مبلغ ترکه متوفی بیشتر از ده میلیون نباشد، نیاز به انتشار آگهی عمومی برای گواهی انحصار وراثت نیست.

در صورتیکه وراث در روستا باشند و مبلغ ترکه متوفی بیشتر از ده میلیون ریال نباشد، آگهی عمومی یک بار و یک روز در اماکن عمومی محل اقامت متوفی نصب می شود.

اگر متقاضی انحصار وراثت عمدا نام وارث یا وارثین را در دادخواست قید نکند، کلاهبردار محسوب و در قانون برای عمل وی مجازات تعیین شده است.

مدارک لازم صدور گواهی

درخواست کتبی انحصار وراثت شامل مشخصات متقاضی، ورثه و متوفی

• گواهی فوت متوفی
• کپی کارت ملی و شناسنامه وارثین متوفی
• کپی شناسنامه و کارت ملی همسر دائمی متوفی
• فرم استشهادیه در مورد منحصر بودن وراث به متوفی
• ارائه اظهارنامه مالیات بر ارث

مراحل انحصار وراثت

برای صدور انحصار وراثت باید به مرجع صالح مراجعه نمود. برطبق ماده 11 قانون شورای حل اختلاف سال 1378، مرجع صالح صدورگواهی انحصار وراثت شورای حل اختلاف آخرین محل اقامت شخص متوفی است. اموال منقول و غیر منقول متوفی باید لیست شود و به اداره دارایی برای صدور اظهارنامه مالیات بر ارث ارائه شود.سپس با مدارک لازم دادخواست گواهی انحصار وراثت به شورای حل اختلاف ارائه شود. برطبق قانون جدید، اشخاص فوت شده بعد از سال 1395 برای اخذ گواهی انحصار وراثت نیازبه مالیات بر ارث نیستند.

اعتراض به درخواست حصر وراثت

با ارائه درخواست حصر وراثت توسط شورای حل اختلاف ممکن است اشخاص ذینفع به مواردی مانند تعداد وارثین متوفی، نسب یا نسبت به شخص متوفی و زوجیت همسر متوقی  اعتراض نمایند. در این حالت شورای حل اختلاف وقت رسیدگی تعیین می کند. هریک ازطرفین براساس اعتراض مطرح شده تصمیم اتخاذ می نماید. در مورد اعتراض به موارد دیگر که رسیدگی به آن درصلاحیت دادگاه عمومی خانواده است، قرار اناطه صادر می کند. شخص معترض با ارائه دادخواست به دادگاه خانواده در جلسات رسیدگی حاضر و بعد از بررسی دلایل و مستندات قانونی رای مقتضی صادر می شود. سپس برای صدور گواهی انحصار وراثت به مرجع صالح یعنی شورای حل اختلاف ارجاع می شود. در این مورد با ارئه دادخواست گواهی انحصار وراثت و اعتراض نکردن، براساس مقررات مربوط به حصر وراثت، گواهی انحصار وراثت صادر می شود.

بیشتر بخوانید: مراحل و شرایط توقیف اموال برای مهریه

اشخاصی که حق اعتراض به درخواست حصر وراثت دارند.

براساس ماده 369 و 362 قانون امور حسبی اشخاص ذینفع در ترکه متوفی می توانند نسبت به صدور گواهی انحصار وراثت اعتراض کنند. این اعتراض قابل تجدید نظر و فرجام خواهی است. برطبق ماده 362 قانون امور حسبی ، شورای حل اختلاف برای رسیدگی به اعتراض شخص ذینفع ترکه متوفی جلسه برگزار و بعد از بررسی حکم صادر می کند. برطبق قانون می توان به این حکم اعتراض نمود. همچنین دادستان محل اقامت شخص متوفی نیز می تواند به درخواست حصر وراثت اعتراض نماید. در صورتیکه برای دادستان محرزشود که شخص متوفی وارثی ندارد و درخواست صدور گواهی انحصار وراثت متقاضی براساس قانون نیست، برطبق قانون می تواند به این درخواست اعتراض کند و ازصدور گواهی انحصار وراثت جلوگیری نماید. همچنین اگر برای شخص محجور یا غایب ذینفع شخص متوفی قیم یا امین انتخاب نشود، دادستان می تواند به صدور گواهی انحصار وراثت اعتراض کند.

صدور گواهی انحصار وراثت در رویه قضایی

برطبق بخشنامه شماره 38384 تاریخ 07/07/1399 وزارت دادگستری در صورتیکه ارزش ترکه متوفی بیشتر از پنجاه میلیون تومان باشد، گواهی انحصار وراثت با انتشار آگهی درروزنامه کثیرالانتشارصادر می شود. اما اگر ارزش ترکه متوفی کمتر ازپنجاه میلیون تومان باشد، گواهی انحصار وراثت محدود توسط شورای حل اختلاف صادر می شود.

وکیل انحصار وراثت گروه وکلای هوداد

با توجه به اهمیت گواهی انحصار وراثت در تعیین وارثین و سهم هریک از وراث قبل ازهر اقدام در طرح درخواست گواهی انحصار وراثت از مشاوره و وکالت وکیل متخصص انحصار وراثت که بر تمام قوانین  و مقررات حصر وراثت و قانون امور حسبی تسلط و آگاهی کامل دارد بهره مند شوید تا با صرف کمترین زمان و هزینه گواهی انحصار وراثت را دریافت نمائید. سوالات و مشکلات حقوقی خود در مورد گواهی انحصار وراثت و اعتراض به آن را با وکیل انحصار وراثت گروه وکلای هوداد مطرح نمائید تا در کوتاهترین زمان ممکن پاسخگوی شما باشد.

گروه وکلای هوداد با داشتن بهترین وکلا در زمینه های طلاق توافقی ، مهریه، تغییر نام و … برای حل مشکلات حقوقی در کنار شما هستند. برای ارتباط با وکلای هوداد به سایت sitevakil.com  مراجعه نمایید.