بلوک لیکا: معایب و مقایسه آن با هبلکس

با پیشرفت تکنولوژی و صنعت، تنوع در مصالح ساختمانی، از اجزای سازنده‌ی ساختمان مانند آجرها و بلوک‌ها،تیرچه‌ها و… گرفته تا ابزارهای مورد استفاده مانند تجهیزات و ماشین‌آلات نیز افزایش پیدا کرد. بلوکک‌های ساختمانی یکی از این اجزای سازنده است که با توجه به کاربری سازه، شرایط محیطی، زمان و بودجه نوع متفاوتی از آن توسط مهندسین یا کارفرمایان انتخاب میشود.

بلوک لیکا یکی از انواع بلوک ساختمانی است که به خاطر ویژگی‌های خاص خود کاربردهای فراوانی در سازه‌ها مختلف دارد که در ادامه به این ویژگی‌ها خواهیم پرداخت.

لیکا ماده‌ای است که از گرما دادن خاک رس در حوزه‌های مخصوص تولید میشود. در طی این فرایند گازهای خروجی باعث ایجاد حباب‌هایی در بافت رس شده که الگویی مانند کندوی زنبور عسل را در آن ایجاد مینماید. این تخلخل باعث سبک شدن رس و در نهایت مخلوط کردن آن یا آب و سیمان به منظور تولید بلوک سیمانی لیکا میشود. بلوک لیکا یک نوع بلوک سیمانی سبک است. بلوک‌های سبک معمولا  دارای حفره هایی هستند که باعث کاهش وزن بلوک و افزایش خاصیت عایق آن میشود. رایج‌ترین نوع بلوک لیکا معمولا دارای دو حفره است و ضخامت اطراف حفره‌ها به گونه‌ای طراحی شده است که بتواند فشاری تا حدود ۷۰ کیلو بر سانتی متر مربع را تحمل کند. وزن پایین بلوک لیکا باعث سهولت در حمل و نقل آن و در نهایت صرفه جویی در زمان و نیروی انسانی میشود.

گفتیم که رایج ترین نوع بلوک لیکا دو‌ حفره دارد اما انواع دیگری از بلوک لیکا مانند دیواری توخالی سه جداره،دیواری توخالی چهار جداره، بلوک دیواری توخالی ته پر، بلوک تیغه ای توخالی ته پر سه جداره و…..همانطور که از اسم آنها پیدا است، هر کدام برای بخشی از سازه مثل دیوار تیغه یا دیوار معمولی مناسب هستند.

روش اجرای بلوک لیکا 

برای اجرای بلوک‌های بتنی از ملات ماسه و سیمان استفاده میشود، به طوری که ابتدا سطح تراز شده و حدود دو الی سه سانتیمتر ملات ریخته میشود. سپس ردیف اول یا همان رگ اول از بلوک‌ها به صورتی که جداره‌ی آنها کاملا قائم باشد چیده میشود. معمولا برای اینکه بلوک آب ملات را جذب نکند قبل از چیدمان کمی مرطوب میگردد. باید دقت کرد که در کلیه‌ی فرآیندهای ساخت  و ساز با هر مصالحی جابجایی بلوک بعد از خشک شدن ملات نباید انجام شود و و هر گونه تغییر در چیدمان بلوک‌ها باید قبل از خشک شدن ملات صورت گیرد. یکی از مزیت‌های بلوک لیکا این است که اگر در هنگام اجرا نیاز تغییر ابعاد آن باشد نیاز به خرد کردن آن نیست و به راحتی میتوان آن را تراش داد تا به ابعاد دلخواه در آید. همچنین باید توجه داشت که دیوارهای ساخته شده با بلوک لیکا باربر نیستند و فقط وزن خود را تحمل میکنند.

ابعاد بلوک لیکا

بلوک لیکا در ۲۲ اندازه‌ی متفاوت تولید میشود که هرکدام در موقعیت‌های مختلف و با کاربری متفاوتی هستند. بلوک‌های لیکا در ابعاد متنوع مانند 20*5*10، 40*10*20، 50*15*20و… تولید میشوند. این ابعاد به تعداد جداره‌ نیز بستگی دارند که بازهم بستگی به محل کاربری(سقف، دیوار، تیغه و…) دارد.

مزایای بلوک لیکا

• وزن پایین: قبلاً هم اشاره کردیم که این بلوک‌ها از سبک دانه‌های متهلخل ساخته میشوند و این تخلخل باعث کاهش وزن بلوک میگردد. وزن پایین سبب افزایش سرعت اجرا شده و در زمان و هزینه و نیروی انسانی نیز صرفه جویی میگردد. همچنین باعث کاهش بار مرده‌ی سازه میشود .
• تنوع در ابعاد، شکل و کاربری: تفاوت در اشکال و ابعاد بلوک لیکا سبب گسترش کاربری آن شده است. این امر منجر به ایجاد امکان استفاده از این مصالح در بخش‌های متنوع ساختمان میگردد.
• کاهش اسراف در مصالح: گفتیم که شکل پذیری بلوک‌های لیکا، نیاز به خرد کردن و تطبیق ابعاد را از بین می‌برد . چرا که به سادگی تراش خورده و به شکل مورد نظر در می‌آیند.
• عایق حرارتی: فضای متخلخل در بافت لیکا نه تنها باعث کاهش وزن بلوک‌ میشود بلکه به‌عنوان عایق نیز عمل میکند. این فضای خالی در بافت لیکا و همچنین فضای خالی حفره‌ها سبب عدم ورود گرما به محیط داخلی میشود به گونه‌ای که از بلوک لیکا به راحتی میتوان در دیوارهای پیرامونی استفاده کرد بدون اینکه  مواد عایق دیگری به کار رود.
• مقاومت حرارتی: یکی دیگر از مزایای بلوک لیکا مقاومت آن در برابر آتش است. مقاومت حرارتی به مقدار زمانی گفته میشود که مصالح ساختمان در برابر آتش تخریب نمیشوند.  از آنجایی که خود ماده‌ی لیکا در حرارت ۱۲۰۰ درجه‌ی سانتی‌گراد تولید میشود ، در برابر حرارت بالا نیز عملکرد خوبی دارد.

معایب بلوک لیکا

• نیاز به گچ کاری: به علت بافت لیکا برای اینکه بتوان روی آن،  سفیدکاریانجام داد باید لایه‌ای از گچ روی آن قرار گیرد.  خود هزینه‌ای اضافی است که سایر مصالح ساختمانی آن را ندارند.
• خاصیت کم عایق صوتی: صوت در واقع ارزش هوا است که به گوش ما می‌رسد. بلوک‌های ساختمان به وسیله‌ی اصطکاک در بافت خود این لرزش را به گرما تبدیل می‌کنند . بافت متخلخل بلوک لیکا باعث کاهش اصطکاک و در نهایت  کاهش خاصیت عایق میشود.
• شکنندگی: بلوک‌های لیکا معمولا نسبت به سایر مصالح معدنی شکننده تر هستند به همین دلیل به هنگام تراش باید دقت عمل بالایی به کار رود.
• هزینه‌ی عایق سازی: برای عایق سازی صوتی و گاهی اوقات حرارتی ، فضای خالی بلوک با ملات و مواد عایق در میشود. این امر نه‌تنها به بار مرده‌ی ساختمان اضافه میکند بلکه باعث افزایش هزینه‌ها و زمان ساخت و ساز نیز میشود.

مقایسه‌ی بلوک لیکا و هبلکس

بلوک هبلکس‌ یا aac نیز مانند بلوک لیکا نوعی بلوک سیمانی سبک به شمار میرود و از ترکیب سیمان، پودر آهک ، سیلیس و پودر آلومینیوم ساخته میشود. این بلوک‌ها بر خلاف لیکا عایق‌های مناسبی هستند و در واقع معمولا به منظور عایق کاری ساختمان استفاده میشوند نه مصالح اصلی ساخت وسایل ساز! ابعاد بلوک هبلکس مانند بلوک لیکا بزرگ است و این امر باعث سرعت اجرای آن میشود.  یکی دیگر از شباهت‌های بلوک لیکا و‌هبلکس وزن پایین آنها است، البته درست است که اصولاً بلوک‌های سیمانی سبک وزن پایین‌تری نسبت به سایر مصالح دازند، اما این معمولا به خاطر وجود حفره‌ها است ولی بلوک هبلکس معمولا حفره‌ای ندارد و مانند لیکا به علت بافت مواد سازنده است که دارای وزن پایینی میباشد. این وزن پایین بار ‌مرده‌ی سازه را کاهش داده و آن را در زمان زلزله ایمن‌تر میکند‌. همچنین هبلکس مانند بلوک لیکا از مقاومت حرارتی بالایی برخوردار است که این ویژگی  باعث شده تا گزینه‌ای مناسب برای اطراف سیم‌کشی . لوله کشی های ساختمان باشد.

در نهایت باید گفت بلوک لیکا باید بسته به کاربری و خواسته‌های کارفرما انتخاب شود. ممکن است برای هر سازه‌ای مناسب نباشد اما در صورت به کار رفتن در هر ساختمانی قطعا مزایای  خود را به خوبی به نمایش خواهد گذاشت.